تست استرس قلبی

به طور طبیعی شریان های کرونری در پاسخ به افزایش نیاز متابولیک به اکسیژن و مواد غذایی ۴ برابر قطر معمول خود متسع می شوند.

شریان های کرونری که دچار آترواسکلروز می‌شوند؛ کمتر متسع می‌شوند و نمی‌توانند جریان خود را به میوکارد برسانند و سبب ایسکمی می شوند.

تست استرس قلبی (تست استرس ورزش، تست استرس دارویی و اخیراً تست استرس ذهنی یا عاطفی) روش های غیر تهاجمی برای ارزشیابی پاسخ سیستم قلبی عروقی به استرس می باشد.

موارد استفاده از تست ورزش

– برای تشخیص بیماری عروق کرونر

عروق کرونر در واقع عروق اصلی هستند که خون، اکسیژن و مواد مغذی قلب شما را تامین می کنند. بیماری عروق کرونر هنگامی ایجاد می‌شود که این عروق بیمار شوند و یا آسیب ببینند این اتفاق معمولاً به علت تجمع رسوبات حاوی کلسترول و سایر مواد است.

– برای تشخیص آریتمی قلبی

آریتمی قلبی زمانی اتفاق می‌افتد که تکانه‌های الکتریکی هماهنگ کننده ریتم قلب شما به درستی کار نکند و باعث می شود؛ قلب شما سریعتر، خیلی آهسته تر و یا نامنظم بشود.

– راهنمای درمان اختلال قلبی

اگر قبلاً به بیماری قلبی دچار شده اید، تست استرس و ورزش می تواند به پزشک شما کمک کند تا در مورد چگونگی عملکرد درمان آگاه شود و همچنین ممکن است برای نشان دادن میزان تحرک قلب شما و ایجاد برنامه درمانی برای شما از این تست استفاده شود.

– پزشک شما ممکن است از آزمایش استرس برای تعیین زمان جراحی خاص مانند تعویض دریچه استفاده کند؛ همچنین در برخی از افراد مبتلا به نارسایی قلبی نتایج آزمایش تست ممکن است به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد شما به پیوند قلب یا سایر روش های درمانی پیشرفته نیاز دارید.

موارد عدم استفاده از تست ورزش

– تنگی شدید آئورت

– میوکاردیت حاد یا پریکاردیت

– هایپرتانسیون شدید

– احتمال بیماری عروق کرونر در شریان اصلی چپ

– نارسایی قلبی

– آنژین ناپایدار

روش انجام تست استرس ورزش

در این روش دو یا چند اشتقاق از نوار قلب از نظر تعداد، ریتم و تغییرات ایسکمیک مورد بررسی قرار می گیرد.

فشار خون، درجه حرارت، ظاهر فیزیکی، احساس فشار و نشانه‌های چون درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه، کرامپ ساق پا و خستگی نیز مورد توجه قرار می‌گیرند.

هنگامی که ضربان قلب به مقدار هدف رسید و یا هنگامی که بیمار درد قفسه سینه، خستگی مفرط، کاهش فشار خون یا ضربان قلب وجود دیس ریتمی شدید یا تغییرات قطعه ST در نوار قلب و یا سایر عوارض مشاهده شد تست خاتمه می یابد.

هنگامی که اختلالات قابل توجهی حین انجام تست استرس در نوار قلب اتفاق افتاد نتیجه تست مثبت گزارش می‌شود و تست های تشخیصی بیشتر مانند کاتتریزاسیون قلبی لازم است.

آماده سازی بیمار برای تست استرس ورزش

* بیمار باید چهار ساعت قبل از انجام تست ناشتا باشد.

* ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل تست از مصرف موادی مانند تنباکو و کافئین اجتناب نماید.

* لباس ها و کفش های کتانی مناسب برای انجام تست باید پوشیده شود.

* پس از انجام تست بیمار به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه کنترل می شود و وقتی بیمار وضعیت ثابتی پیدا کرد فعالیت های معمول خود را می‌تواند از سر گیرد.

تست استرس دارویی

این تست برای بیمارانی انجام می شود که از نظر جسمانی ناتوان هستند یا شرایطی دارند که نمی‌توانند ضربان قلب خود را با ورزش کردن به مقدار هدف برسانند.

دو داروی متصل کننده عروقی دی پیریدامول و آدنوزین به صورت وریدی تجویز می شود تا با حداکثر اتساع عروق کرونر اثرات ورزش را  تقلید نمایند.

دی پیریدامول و آدنوزین داروهای انتخابی مورد استفاده همراه با تکنیک‌های تصویربرداری رادیونوکلئید می باشند.

تئوفیلین و سایر گزانتین ها مثل کافئین این اثرات دی پریدامول و آدنوزین را بلوکه می‌کنند و باید قبل از انجام تست استرس دارویی از مصرف آنها اجتناب شود.

دوبوتامین داروی دیگری است که ممکن است برای بیمارانی که نمی توانند ورزش کنند به کار رود هنگام استفاده از اکوکاردیوگرافی دوبوتامین داروی انتخابی است؛ زیرا حرکت دیواره میوکارد را تغییر می‌دهد.

دوبوتامین همچنین برای بیمارانی که برونکواسپاسم یا بیماری‌های ریوی دارند و نمی‌توانند قطع‌شدن دوزهای تئوفیلین خود را تحمل کنند استفاده میشود.

آماده سازی بیمار برای تست دارویی

* حداقل ۴ ساعت قبل از انجام تست از خوردن آشامیدن باید بپرهیزد.

* محدودیت مواد خوراکی برای این تست شامل: شکلات، کافئین، قهوه بدون کافئین، چای، نوشیدنی های کربن دار و داروهای حاوی کافئین می باشد که مصرف این داروها را ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از انجام تست باید قطع کند.

” بیمار باید درباره احساس گذرایی که ممکن است حین انفوزیون دارویی متصل کننده عروق داشته باشد مثل گرگرفتگی یا تهوع که به سرعت از بین می رود مطلع گردد.”

بیمار باید ۳۰ دقیقه پس از تمام شدن تست و یا تا بهبودی کامل در اتاق انتظار بنشیند.

خطرات تست ورزش

این تست به طور کلی بی خطر است و عوارض آن نادر می باشد اما مانند هر روش پزشکی خطر و عوارضی برای آن وجود دارد؛ مانند:

– کاهش فشار خون

فشار خون ممکن است حین یا بعد ورزش کاهش یابد و احتمالاً باعث سرگیجه یا غش شود بعد ورزش این مشکل باید برطرف گردد.

– آریتمی

آریتمی های ناشی از تست استرس ورزش معمولاً بلافاصله پس از قطع ورزش از بین میرود.

– حمله قلبی

اگر چه بسیار نادر است اما ممکن است یک تست استرس ورزشی باعث حمله قلبی شود.